Zoeken naar een geschikt huis op een woningwebsite betekent het doornemen
van veel makelaarsjargon. ‘Knus’ betekent weinig ruimte, ‘veel privacy’
weinig ramen en ‘veel originele details’ weinig onderhoud.

Het lijkt allemaal niet zo bijzonder. Maar over deze omschrijvingen met
bijpassende fotootjes van gevel, kamers en tuintje is een harde strijd
ontstaan tussen Funda van
makelaarsvereniging NVM en Jaap
van de DSB bank.

De rechter moest er gisteren aan te pas komen. In de rechtbank van het
Westfriese Alkmaar legden advocaten daar een wat oudere rechter uit hoe
woningwebsite Jaap werkt. Zie lieten de rechter plaatjes zien van de website
op grote kartonnen borden.

De inzet is het geld dat woningwebsites met informatie over te koop staande
huizen kunnen verdienen. Advertenties zijn een belangrijke inkomstenbron.
Hypotheekverstrekkers en energiebedrijven betalen graag voor een advertentie
op een goed bezochte woningwebsite. Daarnaast willen sommige woningverkopers
betalen voor een prominente plaats voor hun huis op een website.

De advocaten probeerden de rechter uit te leggen waarom het woningaanbod van
NVM-makelaars op woningwebsite Funda thuishoort en niet op concurrent Jaap.
De rechter moet het zonder toestemming integraal overnemen van
omschrijvingen en foto’s van het woningaanbod van NVM-makelaars door Jaap
verbieden. Dat is de eis van twee NVM-makelaars die zich verenigd hebben in
de stichting ‘Baas in eigen huis’.

Van wie is de informatie over te koop staande huizen? Dat is de vraag waar
het hier om draait. De NVM-makelaars zeggen: van ons en het hoort op onze
eigen website Funda thuis. Zij claimen het eigendom. Jaap pleegt „inbreuk op
hun auteursrecht”. De makelaars hebben hun best gedaan op de teksten en
sommigen hebben zelfs een fotografiecursus gevolgd.

De rechter begreep de eis van de NVM-makelaars niet goed. Hij onderbrak één
van de advocaten en vroeg: „Waarom zou een makelaar zijn auteursrecht
beschermen? Het is toch in het belang van woningverkopers dat op zo veel
mogelijk plekken is te zien dat hun woning te koop staat?”

Dat is het tegenstrijdige aan dit kort geding van de NVM-makelaars. Aan de
ene kant willen zij een woning snel verkopen, aan de andere kant hebben zij
er tegelijk belang bij dat dit exclusief via Funda gebeurt. Dan kan een
woningzoeker niet om Funda heen, want de NVM heeft een marktaandeel van 70
procent.

Voor de NVM staat veel op het spel. Als woningzoekers net zo lief zoeken op
andere websites, is exclusieve plaatsing op Funda geen argument meer voor
woningverkopers om een NVM-makelaar in de arm te nemen. Dat betekent een
minder sterke concurrentiepositie. Voor een makelaar wordt lidmaatschap van
de NVM, wat duizenden euro’s per jaar kost, in dat geval minder interessant.

Jaap is dus niet alleen bedreiging voor de inkomsten van Funda, maar ook
voor makelaarsvereniging NVM.

Volgens oud-Funda bestuurder Marque Joosten is het allemaal een
„achterhoedegevecht”. „Dit houdt je niet tegen. Informatie op het internet
zoekt de vrijheid.” Joosten denkt dat Funda niet moet concurreren op basis
van exclusiviteit, maar op basis van kwaliteit. Hij had het idee dat iedere
makelaar, NVM-lid of niet, zijn woningaanbod op Funda moet kunnen zetten.
Voor Funda is het dan volgens Joosten de uitdaging zo’n prettige website te
zijn dat de meeste woningzoekers er blijven komen. Vanwege deze progressieve
ideeën is Joosten in februari als bestuurder aan de kant gezet.

Vooralsnog hebben de acties van de NVM-makelaars een gunstig effect op de
Jaap: meer aandacht voor de site. Een brief van Funda aan alle NVM-makelaars
vorige maand waarin Jaap een „onrechtmatige provocatie” wordt genoemd,
leidde tot veel publiciteit. Dankzij deze publiciteit zitten de
bezoekcijfers duidelijk in de lift. Jaap is inmiddels de grootste
woningwebsite na Funda.

Of Jaap mag doorgaan met het integraal overnemen van gegevens van
NVM-makelaars wordt op 7 augustus bekend. Dan doet de Alkmaarse rechter
uitspraak.

Ook in de Indiase provincie Madras wordt de uitspraak met spanning
afgewacht. Daar werken de IT’ers achter Jaap. Zij kennen inmiddels de
Nederlandse woorden „ruim, zonnig, royaal, modern” zegt Jaap Stelwagen, het
brein achter website. „Honderd woorden, dat is het hele vocabulaire.”

by Ben Vollaard